O nawracających niepowodzeniach leczenia niepłodności mówi się po trzech nieudanych cyklach leczenia. W ustaleniu przyczyn oraz ułożeniu odpowiedniej strategii postępowania zwiększającej szanse na ciążę, ważną rolę odgrywają możliwości dodatkowej diagnostyki i leczenia, a także podejście lekarza prowadzącego.

Skuteczność procedur in vitro

Wprowadzenie procedur in vitro do leczenia niepłodności w latach 80-tych minionego wieku określa się jako jedno z ważniejszych osiągnięć cywilizacyjnych ostatnich dekad. Jest to leczenie o maksymalnej dostępnej skuteczności, co niestety nie oznacza, że szanse na powodzenia tej metody są stuprocentowe. Średnie odsetki ciąż po in vitro u kobiet przed 35-tym rokiem życia, to ok. 50% na cykl leczenia. Niestety oznacza to automatycznie ok. 50-cio procentową nieskuteczność. Zdarza się, że u niektórych par niepowodzenie cyklu in vitro może wystąpić kilkukrotnie, co może wskazywać na dodatkowe problemy zdrowotne i wymaga specjalnego postępowania.

Najważniejsze przyczyny nawracających niepowodzeń leczenia niepłodności

Wśród najważniejszych przyczyn nawracających niepowodzeń leczenia niepłodności wymienia się nieprawidłowości w rozwoju zarodków, nieprawidłowości procesu implantacji zarodka oraz zaburzenia receptywności endometrium.

Nieprawidłowości w rozwoju zarodków to problem, który dotyczy zarówno embrionów uzyskanych w naturalny sposób, jak i tych uzyskanych w procesie zapłodnienia in vitro. Mogą to być wady genetyczne lub wady w rozwoju, które prowadzą do niedorozwoju zarodka. Prawidłowy rozwój zarodka po zapłodnieniu in vitro zależy od jakości plemników i jakości komórek jajowych. Warunkowane jest to między innymi trybem życia leczonej pary, jak również obecnymi czy przebytymi chorobami, ewentualnie przyjmowanymi lekami. Znaczący wpływ na jakość komórek jajowych ma przebieg stymulacji jajeczkowania poprzedzającej pobranie komórek. Analiza wcześniejszych cykli zakończonych niepowodzeniem powinna zostać przeprowadzona każdorazowo przez specjalistę leczenia niepłodności, który przejmuje opiekę nad daną parą. W OVIklinice zwracamy szczególną uwagę na skład i dawki leków używanych we wcześniejszych stymulacjach jajeczkowania.

Implantacja zarodka to proces, w którym zarodek osadza się w błonie śluzowej macicy matki i rozpoczyna swój rozwój. Nieprawidłowości procesu implantacji zarodka w ciąży mogą obejmować: opóźnienie implantacji, nieprawidłowe przyleganie zarodka do błony śluzowej macicy, zaburzenia hormonalne, nieprawidłowości anatomiczne, a także choroby autoimmunologiczne, które mogą prowadzić do odrzucenia zarodka przez organizm matki. W przypadku podejrzenia nieprawidłowości procesu implantacji, bardzo ważna jest konsultacja ze specjalistą, który przeprowadzi badania diagnostyczne i zaleci odpowiednie leczenie.

Zaburzenia receptywności endometrium to stan, w którym endometrium (błona śluzowa macicy) nie jest w stanie zapewnić odpowiednich warunków do implantacji zarodka. Może to być spowodowane nieprawidłowościami w poziomie hormonów, zaburzeniami mikrobiomu endometrium lub stanem zapalnym w jego obrębie. Jednym z takich stanów zapalnych jest endometrioza, choroba wywołująca poważne konsekwencje zdrowotne, wśród których znajdują się problemy z zajściem w ciążę oraz nawracające niepowodzenia in vitro.

Endometrioza i jej wpływ na powodzenie procedury in vitro

Endometrioza to choroba, która polega na występowaniu błony śluzowej macicy poza jej jamą, na przykład w jajowodach, jajnikach, powierzchni jelita lub pęcherza moczowego. Jednym z najczęstszych objawów endometriozy jest bolesność menstruacyjna, ale choroba ta może również powodować trudności w zajściu w ciążę. Dlaczego tak się dzieje? Przytaczamy wypowiedź Profesora Piotra Laudańskiego, jednego z założycieli naszej Kliniki, eksperta leczenia endometriozy:

– Podczas miesiączki większość endometrium jest wydalana na zewnątrz. Kobieta miesiączkuje, gdy nie zachodzi w ciążę. U większości kobiet jednak to endometrium wstecznie, wodami dostaje się do brzucha, do jamy otrzewnej. Tam u 10% kobiet implantuje – rozrasta się nieprawidłowo. Tworzy wtedy nieprzyjazne środowisko, które na wczesnych etapach może powodować objawy takie jak niepłodność i ból. Z kolei w bardziej zaawansowanych nieraz wywołuje trwałe zmiany w brzuchu, np. zrosty. – wyjaśnia profesor Piotr Laudański

– Jeśli chodzi o samą niepłodność, to endometrioza jest groźną chorobą, ponieważ na wczesnych etapach ten proces zapalny, który powstaje, jest szczególnie nieprzyjazny dla procesów zapłodnienia komórki jajowej. Normalnie zapłodnienie odbywa się w jajowodach, które są w jamie otrzewnej. Gdy endometrioza rozrasta się na powierzchni jajników czy jajowodów, to ten proces jest bardzo blisko miejsca, gdzie występuje zapłodnienie. A ponieważ te czynniki, które są tam uwalniane, nie sprzyjają zapłodnieniu, część kobiet z endometriozą nie może zajść w ciążę już na wczesnych etapach – dodaje.

Zrosty utrudniające swobodne przepływanie jajeczek i spermy, stan zapalny endometrium zaburzający jego cenny mikrobiom  i negatywnie wpływający na proces zapłodnienia, a także zaburzenia hormonalne, które może powodować przerastająca tkanka, sprawiają, że endometrioza jest poważnym problemem dla wszystkich kobiet starających się o dziecko. Dla tego tak ważne jest jej prawidłowe zdiagnozowanie i leczenie.

Leczenie endometriozy

Ważne jest, aby pamiętać, że leczenie endometriozy wymaga indywidualnego podejścia i współpracy między Pacjentką a lekarzem. To proces, który wymaga cierpliwości i zaangażowania z obu stron. Istnieją różne metody leczenia, a ostateczny wybór zależy od stopnia zaawansowania choroby oraz indywidualnych potrzeb Pacjentki.

Pierwszym etapem leczenia zazwyczaj jest farmakoterapia. W przypadku niewystarczających efektów, w niektórych przypadkach może być konieczne leczenie operacyjne. Najczęściej stosowaną metodą leczenia operacyjnego jest laparoskopia, która chociaż jest zabiegiem chirurgicznym wykonywanym w znieczuleniu ogólnym, jest metodą dużo mniej inwazyjną, ponieważ mikronarzędzia chirurgiczne wprowadza się do ciała Pacjentki poprzez niewielkie nacięcie (około 1 cm). Podczas laparoskopii lekarz usuwa zrosty endometrialne, które powodują ból i nieprawidłowe krwawienia.

Po operacji endometriozy ważne jest, aby przestrzegać zaleceń lekarza. Pomocna w powrocie do formy po zabiegu jest również rehabilitacja pooperacyjna, która może obejmować wizyty u fizjoterapeuty ale także zmianę stylu życia, taką jak zmiana diety czy wprowadzenie regularnych ćwiczeń fizycznych. Ważne są również regularne badania monitorujące czy choroba nie powraca.

—

W OVIklinice, nasi specjaliści pracują z najnowszymi technologiami i metodami leczenia, aby zapewnić Pacjentom najlepsze wyniki leczenia. Wszyscy nasi Pacjenci są traktowani z najwyższym szacunkiem i troską, a my zawsze staramy się zapewnić im wsparcie, które jest niezbędne w trudnych momentach. Naszym celem od chwili powstania kliniki, jest zapewnienie najwyższej jakości opieki medycznej spersonalizowanej do indywidualnych potrzeb naszych Pacjentów.

Jeśli cierpisz z powodu nawracających niepowodzeń leczenia niepłodności, potrzebujesz pomocy w diagnozowaniu problemu i skutecznym leczeniu, zapraszamy do kontaktu z nami.

W OVIklinice jesteśmy tutaj, aby Ci pomóc.